Khoa Sư phạm

Lời giới thiệu: Năm học 2025 – 2026 đã bắt đầu trong bối cảnh sinh viên Khoa Sư phạm giảm sút về số lượng nghiêm trọng do hạn chế chỉ tiêu đào tạo theo Nghị định 116. Trong những năm qua, sinh viên Khoa Sư phạm là ngọn cờ đầu trong các công tác Đoàn, Hội, NCKH sinh viên,  rèn luyện NVSP và công tác phát triển Đảng nhưng bối cảnh hiện nay sẽ đặt ra nhiều thách thức cho năm học này. Chúng tôi trân trọng đăng bài viết chính luận của đ/c Bí thư chi bộ - Trưởng khoa và Đảng viên sinh viên K14 nhằm quán triệt đến tất cả sinh viên khoa những nội dung chính về phong trào Đoàn, Hội, NCKH sinh viên, Rèn luyện NVSP và công tác phát triển Đảng của Khoa Sư phạm trong năm học 2025 – 2026. 

Tóm tắt

Trong bối cảnh đổi mới giáo dục và hội nhập quốc tế, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với công tác phát triển Đảng trong sinh viên, đặc biệt là sinh viên Sư phạm, ngày càng mang tính quyết định. Bài viết này phân tích cơ sở lý luận, thực tiễn và đánh giá tác động từ việc triển khai các nghị quyết, chỉ thị của Đảng đối với sinh viên tại Khoa Sư phạm – Trường Đại học Hà Tĩnh.

Từ khóa: Đảng; lãnh đạo; sinh viên Sư phạm; Trường Đại học Hà Tĩnh; rèn luyện.

1. Đặt vấn đề

Trong sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo, công tác rèn luyện và phát triển Đảng trong sinh viên đóng vai trò then chốt, góp phần trực tiếp vào việc hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước. Đặc biệt đối với các ngành Sư phạm, việc xây dựng đội ngũ sinh viên không chỉ giỏi chuyên môn mà còn có phẩm chất chính trị, đạo đức và trách nhiệm xã hội là nền tảng quan trọng để đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục. Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong công tác giáo dục và đào tạo có ý nghĩa quyết định. Thông qua các chỉ thị, nghị quyết và sự chỉ đạo sát sao trong toàn hệ thống, Đảng đã tạo nên định hướng phát triển bền vững, toàn diện cho sinh viên nói chung và sinh viên Sư phạm nói riêng. Tuy nhiên, trước sự biến chuyển không ngừng của xã hội, yêu cầu phát triển nguồn nhân lực trẻ ngày càng cao, công tác này đặt ra nhiều thách thức cần được nhận diện và giải quyết kịp thời. Do đó, việc nghiên cứu về vai trò lãnh đạo của Đảng trong công tác rèn luyện sinh viên, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả trong môi trường sư phạm là nhiệm vụ có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc.

2. Cơ sở lý luận và thực tiễn

2.1. Vai trò lãnh đạo của Đảng trong giáo dục và đào tạo

Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối đối với mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó giáo dục và đào tạo luôn được xác định là quốc sách hàng đầu. Ngay từ những ngày đầu thành lập, Đảng đã đề cao vai trò của giáo dục như là động lực then chốt thúc đẩy sự nghiệp cách mạng và phát triển đất nước. Trên nền tảng đó, vai trò lãnh đạo của Đảng trong lĩnh vực giáo dục không chỉ mang tính chỉ đạo về mặt chính trị – tư tưởng mà còn bao hàm sự định hướng chiến lược, giám sát thực thi và bảo đảm sự thống nhất trong toàn bộ hệ thống giáo dục quốc dân.

Đặc biệt trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục hiện nay, Đảng càng khẳng định rõ hơn sứ mệnh định hướng, lãnh đạo sự phát triển của ngành giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng. Thông qua việc ban hành các nghị quyết trung ương, chỉ thị chuyên đề, các chương trình hành động cụ thể, Đảng đã tạo nên một hành lang chính sách vững chắc nhằm xây dựng một nền giáo dục phát triển toàn diện, nhân văn, hiện đại và hội nhập quốc tế.

Tại các cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt là trong các trường sư phạm, vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng được thể hiện rõ nét thông qua việc chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị trong đào tạo. Đảng bộ và Chi bộ trong trường đại học không chỉ là trung tâm chính trị tư tưởng, mà còn giữ vai trò tiên phong trong việc xây dựng môi trường giáo dục đạo đức, nâng cao phẩm chất nghề nghiệp và bản lĩnh chính trị cho sinh viên – những nhà giáo tương lại của đất nước.

Thông qua việc lãnh đạo công tác rèn luyện, tổ chức Đảng góp phần hình thành hệ giá trị chuẩn mực cho sinh viên như: lòng yêu nước, lý tưởng cách mạng, tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp và khát vọng cống hiến. Đó không chỉ là mục tiêu giáo dục nhân cách mà còn là nhiệm vụ chính trị mang tính sống còn đối với sự nghiệp phát triển đội ngũ nhà giáo trong giai đoạn mới.

2.2. Tác động của các chỉ thị, nghị quyết của Đảng đối với công tác rèn luyện sinh viên

 Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi thanh niên, học sinh, sinh viên là lực lượng xung kích, đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sự quan tâm của Đảng thể hiện rõ qua hệ thống các nghị quyết, chỉ thị có tính định hướng chiến lược đối với công tác giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ, đặc biệt trong môi trường sư phạm.

Nghị quyết số 29-NQ/TW năm 2013 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo của nước ta, khẳng định mục tiêu phát triển con người một cách toàn diện, hài hòa giữa kiến thức chuyên môn và giáo dục đạo đức, lối sống, cùng bản lĩnh chính trị, đặc biệt nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác giáo dục đối với sinh viên ngành sư phạm. Tiếp nối tinh thần đó, Chỉ thị số 42-CT/TW năm 2015 của Ban Bí thư đã cụ thể hóa trách nhiệm của tổ chức Đảng tại các cơ sở giáo dục, yêu cầu xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, phát huy vai trò trung tâm của các tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong việc định hướng tư tưởng, rèn luyện lý tưởng cách mạng và phẩm chất đạo đức cho thế hệ trẻ. Trên nền tảng đó, Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định vị thế chiến lược của thanh niên trong sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết xây dựng thế hệ thanh niên thời kỳ mới có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức cách mạng trong sáng, năng lực sáng tạo và khả năng hội nhập quốc tế sâu rộng. Qua đó, thể hiện sự nhất quán và xuyên suốt trong chủ trương, chính sách của Đảng về giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ – lực lượng kế cận, trung tâm của sự phát triển đất nước trong thời đại mới.

Những văn kiện trên là kim chỉ nam cho các hoạt động rèn luyện sinh viên, giúp các trường đại học, trong đó có các trường sư phạm, xây dựng và triển khai hiệu quả các chương trình giáo dục chính trị, đạo đức, lối sống, góp phần hình thành đội ngũ nhà giáo tương lai vừa "hồng" vừa "chuyên". để các trường đại học triển khai công tác rèn luyện sinh viên một cách thiết thực và hiệu quả.

3. Từ lý luận và thực tiễn về vai trò lãnh đạo của Đảng đến hiệu quả lãnh đạo của chi bộ Khoa Sư phạm - Trường Đại học Hà Tĩnh.

Trong những năm gần đây, Chi bộ Khoa Sư phạm – Trường Đại học Hà Tĩnh đã có nhiều nỗ lực và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác rèn luyện sinh viên gắn với định hướng chính trị và yêu cầu đào tạo giáo viên trong giai đoạn mới.

Chi bộ đã chủ động ban hành các nghị quyết chuyên đề, tập trung vào nhiệm vụ chính trị trọng tâm là xây dựng và phát triển đội ngũ sinh viên toàn diện. Nhờ vậy, đã huy động được sức mạnh tổng hợp của các tổ chức đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong việc tổ chức các hoạt động rèn luyện nghiệp vụ sư phạm, Nghiên cứu Khoa học, sinh hoạt chuyên môn và tình nguyện cộng đồng, ...

3.1. Đối với công tác sinh viên Nghiên cứu Khoa học (NCKH)

Từ khi ban hành nghị quyết chỉ đạo riêng đối với hoạt động nghiên cứu khoa học, đến nay, hoạt động nghiên cứu khoa học của khoa Sư phạm khoa không chỉ ghi nhận sự gia tăng về số lượng đề tài mà còn thể hiện sự nâng cao rõ rệt về chất lượng và tính đổi mới trong nghiên cứu.

Năm 2020, khoa triển khai 5 đề tài khóa luận ngành Giáo dục Tiểu học trong bối cảnh số lượng sinh viên ngành Sư phạm Toán không đáng kể và hầu hết sinh viên ngành Giáo dục Mầm non chưa có kỹ năng NCKH. Năm 2021, số lượng đề tài nghiên cứu khoa học chỉ có 6 đề tài, trong khi đó đề tài khóa luận chỉ còn 1 đề tài duy nhất và cũng chỉ tập trung ngành Giáo dục Tiểu học, đặc biệt thời gian đó sinh viên ngành Giáo dục mầm non chiếm số lượng lớn nhưng không có đề tài nào. Tình trạng này phản ánh sự đi xuống trong hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên, gây lo ngại cho công tác đào tạo và phát triển Khoa Sư phạm. Nhận thấy thực trạng đó, chi bộ Khoa Sư phạm đã ban hành Nghị quyết vào ngày 10/8/2021, nhằm tăng cường hoạt động sinh viên NCKH gắn liền với công tác phát triển Đảng.

Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết, Chi bộ Khoa Sư phạm không chỉ tập trung chỉ đạo chuyên môn mà còn kết hợp với Liên chi đoàn tổ chức biên soạn và xuất bản nội san khoa định kỳ, thành lập CLB Sinh viên Nghiên cứu khoa học. Đây là những chỉ đạo quan trọng giúp sinh viên có cơ hội tiếp cận sớm với tư duy nghiên cứu, bước đầu hình thành năng lực học thuật, tìm hiểu vấn đề chuyên môn từ đó từng bước nâng cao trình độ tư duy khoa học và phát triển nghiệp vụ.  Trở thành những "bệ đỡ" quan trọng là cầu nối giữa hoạt động học tập và nghiên cứu khoa học trong sinh viên góp phần lan tỏa tinh thần học thuật trong toàn khoa.

Hình ảnh một vài số Nội san đã được phát hành.

Nhờ định hướng đúng đắn và các hoạt động hỗ trợ thiết thực, từ năm 2022 trở đi, hoạt động NCKH và khóa luận đã có sự phục hồi mạnh mẽ. Năm 2022 ghi nhận 13 đề tài NCKH và 5 khóa luận đặc biệt lần đầu tiên có sinh viên ngành Giáo dục Mầm non làm khóa luận tốt nghiệp; năm 2023 có tăng lên 10 khóa luận ngành Tiểu học và 3 khóa luận ngành Mầm non. Đặc biệt, năm 2024 đánh dấu bước phát triển đột phá với 21 đề tài NCKH và 11 đề tài khóa luận. Những con số thể hiện rõ hiệu quả của sự đầu tư đồng bộ cả về tổ chức, chính trị tư tưởng và học thuật.

          Hình ảnh sinh viên ngành Sư phạm Toán trong 1 buổi bảo vệ khóa luận.

Bên cạnh đó, chất lượng nghiên cứu, đặc biệt trong lĩnh vực phương pháp giảng dạy Toán Tiểu học  đã có những bước tiến rõ rệt. Nếu như trước đây, các đề tài còn đơn giản, mang tính mô tả, thì đến nay sinh viên đã bắt đầu tiếp cận các hướng nghiên cứu chuyên sâu, tích hợp công nghệ giáo dục hiện đại như phần mềm GeoGebra, dạy học toán bằng tiếng Anh, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), công cụ ChatGPT vào đổi mới phương pháp dạy học. Những xu hướng này không chỉ làm phong phú nội dung nghiên cứu mà còn cho thấy sự bắt nhịp với đổi mới giáo dục và công nghệ thời đại.

Một đặc điểm nổi bật trong phong trào sinh viên NCKH là chất lượng công bố tăng đều hàng năm cả về số lượng và chất lượng. Trong các đề tài sinh viên từ năm 2022 đến nay, nhiều đề tài với kết quả mới đã được nhận đăng trên các Tạp chí khoa học trong nước có thể kể đến như Tạp chí Giáo dục Xã hội, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Hà Tĩnh, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Vinh, …Đặc biệt năm 2024 – 2025 lần đầu tiên đã có một công bố quốc tế danh mục ISI viết chung giữa sinh viên với Giáo viên Hướng dẫn.  

Sinh viên khoa Sư phạm tham gia Hội nghị Sinh viên NCKH cấp trường năm 2024-2025 đạt nhiều giải cao.

Có thể thấy, hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên Khoa Sư phạm Trường Đại học Hà Tĩnh không chỉ phục hồi mạnh mẽ về mặt số lượng mà còn có những bước chuyển mình rõ nét về chất lượng và chiều sâu học thuật. Sự lãnh đạo sát sao của chi bộ, sự kết nối hiệu quả giữa các lực lượng trong khoa và sự hỗ trợ của tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên chính là nền tảng cho sự phát triển toàn diện, bền vững của hoạt động nghiên cứu trong sinh viên hiện nay.

3.2. Đối với công tác rèn luyện Nghiệp vụ Sư phạm (NVSP)

 Bên  cạnh hoạt động NCKH, thì rèn luyện nghiệp vụ Sư phạm cho sinh viên cũng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc hình thành phẩm chất và năng lực nghề nghiệp, góp phần thực hiện nhiệm vụ đào tạo đội ngũ giáo viên Tiểu học có chất lượng cao và đáp ứng với yêu cầu đổi mới. Là một bộ phận nòng cốt trong quá trình rèn luyện tay nghề cho sinh viên, mang tính chất thường xuyên, liên tục mọi lúc, mọi nơi. Nhận thấy tầm quan trọng ấy, năm 2023, 2 sinh viên Nguyễn Thị Thúy Hằng và Trần Thị Hằng (K14 ngành GDTH) đạt giải Nhất NCKH cấp trường với nội dung nghiên cứu về “Giải pháp nâng cao hiệu quả rèn luyện nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học trường Đại học Hà Tĩnh” đã chỉ ra những tồn tại RLNVSP của sinh viên Sư phạm ngành GDTH Trường Đại học Hà Tĩnh và từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.

Dựa vào nội dung nghiên cứu của nhóm SV này cho thấy sinh viên đang gặp rất nhiều trở ngại trong việc RLNVSP, đó là rào cản tạo nên việc rèn luyện kém hiệu quả. Có một số trở ngại chủ yếu như: rất nhiều sinh viên “chưa biết nên bắt đầu rèn luyện như thế nào” (64,5%) sinh viên còn thiếu chủ động trong RLNVSP, không chủ động học hỏi để rèn luyện và ngại hỏi nên phần lớn chưa biết nên bắt đầu từ đâu và rèn luyện như thế nào, “khả năng diễn đạt kém” (56,8%). Đây là hiện tượng tương đối phổ biến xảy ra ở các hình thức hoạt động RLNVSP và cũng được sinh viên nhận thức rõ, đồng thời có ý thức rèn luyện để khắc phục. Tuy nhiên, trong chương trình đào tạo, phần giao tiếp Sư phạm sinh viên đã được học tập và rèn luyện kỹ năng diễn đạt, song do thời lượng quá ít nên việc rèn luyện kỹ năng này cho sinh viên chưa được bao nhiêu, chủ yếu do các em tự rèn luyện, kỹ năng này vì thế mà còn nhiều hạn chế. Mặt khác, do vốn sống, kinh nghiệm nghề nghiệp, khả năng giao tiếp của các em hạn chế làm cho việc diễn đạt suy nghĩ của mình cho người khác gặp khó khăn, “vốn sống, kinh nghiệm còn ít” (43,9%), “chưa nắm vững một số kiến thức chuyên ngành” (50,3%) sinh viên không tự rèn luyện, học tập thì sẽ không nắm vững được những kiến thức cơ bản, mà đây được xem là yếu tố nghiêm trọng, sinh viên sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc ra trường và dạy học sinh sau này. Việc RLNVSP đạt hiệu quả không phải là dễ, hầu hết các sinh viên đều gặp những khó khăn nhất định trong khâu RLNVSP.

Nhận thấy tầm quan trọng và sự cấp thiết của việc cần phát triển hoạt động NVSP đối với sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học nói riêng và sinh viên Khoa Sư phạm nói chung. Tháng 5/2023, ngay sau Hội nghị NCKH cấp trường diễn ra, chi bộ Khoa Sư phạm đề xuất và triển khai ngay vào năm học tiếp theo nghị quyết gắn liền hoạt động NVSP với công tác phát triển Đảng. Từ đó, mở ra một hướng đi mới trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và chuyên môn cho sinh viên, đặt NVSP không chỉ là môi trường rèn luyện kỹ năng sư phạm mà còn là kênh phát hiện, bồi dưỡng và đánh giá các nhân tố tích cực cho nguồn phát triển Đảng.

Hội thi nghiệp vụ sư phạm 2023-2024.

Nghiệp vụ sư phạm - Một trong những sân chơi thu hút đông đảo sinh viên sư phạm tham gia hằng năm (Hình ảnh Hội thi NVSP năm 2023-2024).

Điểm nổi bật trong triển khai nghị quyết là việc xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa chi bộ – ban chủ nhiệm khoa – liên chi đoàn. Nhờ đó, việc tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề NVSP đã gắn với chủ đề về vai trò của người đảng viên trong trường học, tác phong nhà giáo tương lai, cũng như các tình huống sư phạm mang tính chính trị – tư tưởng. Những nội dung này đã góp phần hình thành rõ hơn động cơ phấn đấu, lý tưởng nghề nghiệp và tinh thần dấn thân trong sinh viên.

Kết quả cho thấy, trong năm học 2023–2024, 2024-2025, số lượng sinh viên có nguyện vọng đứng vào hàng ngũ của Đảng từ các lớp tăng lên đáng kể. Đồng thời, chất lượng các hoạt động NVSP từ khi thực hiện nghị quyết cũng được nâng lên rõ rệt – không chỉ về chuyên môn mà cả về ý thức tổ chức, tinh thần trách nhiệm và khả năng tự học, tự rèn của sinh viên.

Hình ảnh buổi lễ kết nạp Đảng của chi bộ khoa Sư phạm trong năm 2025.  Các quần chúng được kết nạp không chỉ gây ấn tượng về số lượng mà còn cả về chất lượng.

Nghị quyết này không chỉ thúc đẩy nâng cao hiệu quả đào tạo nghiệp vụ sư phạm mà còn tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng đội ngũ đảng viên trẻ, góp phần bồi dưỡng lớp giáo viên tương lai vừa vững chuyên môn, vừa kiên định lý tưởng, đạo đức nghề nghiệp.

4. Kết luận

Việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong công tác rèn luyện sinh viên sư phạm không chỉ là một yêu cầu mang tính chính trị, mà còn là giải pháp nền tảng để nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ nhà giáo – lực lượng giữ vai trò quyết định trong sự nghiệp đổi mới giáo dục quốc dân. Qua thực tiễn tại Khoa Sư phạm – Trường Đại học Hà Tĩnh, có thể khẳng định rằng: khi tổ chức Đảng trong nhà trường phát huy được vai trò hạt nhân lãnh đạo, gắn kết chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn, sẽ tạo ra sự chuyển biến tích cực, bền vững trong môi trường giáo dục & đào tạo.

Những kết quả cụ thể trong hoạt động học tập, rèn luyện nghiệp vụ , nghiên cứu khoa học, phát triển Đảng, ... của sinh viên đã chứng minh hiệu quả thiết thực của sự lãnh đạo đúng đắn, sát thực của Chi bộ Khoa Sư phạm. Kinh nghiệm này cần tiếp tục được duy trì và nhân rộng tại các cơ sở đào tạo giáo viên trong cả nước nói riêng và các đơn vị đào tạo đại học trong cả nước nói chung.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (2013). Nghị quyết số 29-

NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật.

[2]. Ban Bí thư Trung ương Đảng (2015). Chỉ thị số 42-CT/TW về tăng cường giáo dục

lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật.

[3]. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội XIII của Đảng. Hà Nội: Nhà

xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật.

[4]. Nguyễn Thị Thúy Hằng, Trần Thị Hằng (2023). Giải pháp nâng cao hiệu quả rèn

luyện nghiệp vụ sư phạm cho sinh viên ngành Giáo dục Tiểu học Trường Đại học Hà Tĩnh. Đề tài SV NCKH cấp trường, Trường Đại học Hà Tĩnh.

[5]. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019). Chương trình giáo dục phổ thông mới – Định

hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Hà Nội: Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.