Ba năm đã trôi qua như một cái chớp mắt. Những buổi sáng chạy vội tới giảng đường, những tiết học sư phạm căng não, những giây phút giải lao rộn tiếng cười hay những giờ thực hành giáo án nhóm đầy tranh luận,… tất cả đã dần đi vào hồi kết, nhường chỗ cho năm học cuối cùng - năm học mang dấu mốc của sự trưởng thành.
Góc nhỏ ngôi trường Đại học Hà Tĩnh
Có câu nói rất hay rằng: “Có lẽ sự trưởng thành không phải là khi ta biết nhiều hơn, mà là khi ta hiểu sâu hơn về nghề, về người và về chính mình”. Hành trình ở khoa sư phạm – Trường Đại học Hà Tĩnh với tôi không chỉ là những năm tháng miệt mài học tập mà chính nơi đây giúp tôi hiểu rõ hơn sứ mệnh của “nghề trồng người”.
Ở khoa Sư phạm, tình thầy trò không chỉ dừng lại ở những bài giảng lý thuyết, mà còn thấm đẫm trong từng lời nhắc nhẹ, từng ánh mắt động viên sau mỗi buổi dạy thử, và cả trong sự nghiêm khắc đầy yêu thương. Chính nơi đây, chúng tôi học được rằng: để trở thành một người thầy, không chỉ cần kiến thức mà còn cần sự kiên nhẫn, lòng trắc ẩn và một trái tim đủ ấm.
Một tiết học của cô trò lớp K15 - GDTH
Và cũng từ nơi đây, chúng tôi đã tìm thấy những người bạn, những người cùng chia sẻ ước mơ đứng lớp, cùng đi qua những mùa thi, mùa thực tập, mùa giáo án đầy áp lực. Càng gần năm cuối, chúng tôi càng nhận ra: thanh xuân không đo bằng năm tháng, mà được ghi dấu bằng những khoảnh khắc cùng nhau trưởng thành.
Giờ đây, khi mùa cuối cùng đã đến – mùa cuối của thời sinh viên dưới mái trường Đại học Hà Tĩnh, cảm xúc lại lặng lẽ trào dâng. Có chút tiếc nuối cho những ngày đã qua, nhưng cũng đầy hy vọng cho hành trình phía trước. Chúng tôi hiểu rằng: năm cuối không phải là kết thúc, mà là thời điểm chuyển mình, là khi người sinh viên sư phạm từ những buổi học mô phỏng bước vào đời thực, không còn là “giả định”, chỉ còn “trách nhiệm và yêu thương”.
Chúng tôi – sinh viên K15 - GDTH mang theo ngọn lửa nghề được nhen lên từ chính giảng đường thân quen này, từ thầy cô, bạn bè và cả những buổi học lặng thầm. Một ngọn lửa nhỏ thôi, nhưng đủ để ươm hy vọng và thắp sáng con đường nghề phía trước.
Mỗi mùa có một cách kết thúc riêng, và mùa cuối ở mái trường này với chúng tôi là mùa sâu lắng nhất - mùa để nhìn lại, để biết ơn và để chuẩn bị sẵn sàng cho một vai trò lớn lao hơn: người giữ lửa trong lớp học, người gieo chữ bằng niềm tin.
“Nếu hạt giống không rời cành, nó sẽ không bao giờ nảy mầm. Nếu người thầy không rời ghế nhà trường, làm sao trở thành người dẫn lối?” (Trích cảm nhận của một sinh viên sư phạm năm cuối)
Thông qua các hiện tượng đơn giản nhưng trực quan, học sinh tiểu học không chỉ rèn luyện khả năng quan sát mà còn được khơi dậy đam mê tìm hiểu thế giới xung quanh thông qua các quy luật vật lý thú vị.
- Cầu Vồng Sau Mưa
Cầu vồng là hiện tượng được nhiều bạn nhỏ yêu thích bởi vẻ đẹp lung linh nhiều màu sắc. Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào những giọt nước mưa, nó bị khúc xạ, phản xạ và phân tán thành dải màu gồm đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. Điều này giúp học sinh hiểu rằng ánh sáng trắng thực ra được tạo nên từ nhiều màu sắc khác nhau.
- Nam Châm Hút Sắt
Các thí nghiệm với nam châm luôn làm học sinh thích thú. Nam châm có khả năng hút các vật liệu như sắt, thép, giúp trẻ em khám phá từ tính. Việc thử nghiệm với các vật thể khác nhau giúp học sinh nhận biết được đâu là vật liệu bị hút bởi nam châm, từ đó khơi gợi sự tò mò về tính chất của vật chất.
- Bong Bóng Xà Phòng Lung Linh
Bong bóng xà phòng không chỉ đẹp mắt mà còn giúp trẻ em tìm hiểu về hiện tượng căng bề mặt chất lỏng. Khi thổi bong bóng, học sinh quan sát được sự phản xạ ánh sáng trên màng mỏng tạo thành các màu sắc sặc sỡ. Đây cũng là cơ hội để trẻ hiểu về áp suất không khí.
- Sự Nổi Lên của Quả Cam
Thí nghiệm quả cam nổi trên mặt nước dạy cho trẻ em về lực đẩy Archimedes. Khi chưa bóc vỏ, quả cam nổi vì lớp vỏ có nhiều túi khí giúp tăng độ nổi. Khi bóc vỏ, quả cam chìm xuống do mật độ trung bình lớn hơn nước. Qua đó, học sinh hiểu về sự khác biệt của trọng lượng và lực đẩy trong chất lỏng.
Học kỳ quân sự – hành trình chỉ kéo dài vài tuần nhưng lại để lại rất nhiều kỷ niệm đáng nhớ trong lòng mỗi sinh viên lớp K17 Giáo dục Tiểu học. Đây không chỉ là một môn học bắt buộc mà còn là khoảng thời gian chúng tôi được rèn luyện, trải nghiệm và trưởng thành hơn rất nhiều.
Những ngày đầu bước vào môi trường quân đội, ai cũng có chút bỡ ngỡ với cuộc sống tập thể bên cạnh những nội quy nghiêm khắc và giờ giấc rõ ràng. Ban đầu tuy có hơi mệt, có chút lạ lẫm, nhưng dần dần tất cả đều thích nghi và bắt đầu yêu thích cuộc sống kỷ luật nơi đây. Tại đây, chúng tôi được học những kiến thức chính trị cơ bản về “Quân sự chung; Tư tưởng Hồ Chí Minh về chiến tranh và quân đội; Xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; Phòng chống chiến lược diễn biến hoà bình, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch đối với Cách mạng Việt Nam…Được trang bị những kiến thức cơ bản về quân sự an ninh, về đội hình đội ngũ trong Quân đội và các kỹ năng xử lý khi có tình huống khẩn cấp. Đặc biệt là chúng tôi còn được tìm hiểu về các loại súng, các loại lựu đạn, vũ khí chiến đấu và các chiến thuật cơ bản trên thao trường,… Từ cách ngắm bắn, ném lựu đạn, đến thực hành đội hình chiến đấu... tất cả đều rất mới mẻ và không hề dễ dàng với sinh viên. Có những nội dung vừa khó, vừa đòi hỏi thể lực, sự kiên nhẫn và tinh thần đồng đội. Giữa cái nắng nóng của thời tiết tháng 6, tháng 7, đôi lúc mệt mỏi, có người muốn bỏ cuộc, nhưng nhờ sự động viên của thầy cô và tình cảm gắn bó giữa các bạn trong lớp, chúng tôi đã cùng nhau cố gắng, cùng nhau vượt qua và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.
Buổi tối, sau một ngày học tập và rèn luyện mệt mỏi, chúng tôi lại cùng nhau sinh hoạt tập thể và tổ chức các hoạt động văn hoá văn nghệ. Dù các tiết mục đều rất đơn giản, không cầu kỳ, nhưng ai cũng hào hứng và cổ vũ hết mình. Những buổi văn nghệ như thế không chỉ giúp chúng tôi giải tỏa mệt mỏi mà còn khiến tập thể thêm gắn bó, hiểu và quý nhau hơn. Với chúng tôi, đó là những kỷ niệm đẹp, bình dị mà khó có thể quên được trong suốt thời sinh viên.
Qua học kỳ quân sự, dù ai cũng đen hơn, gầy hơn một chút nhưng chúng tôi lại có thêm những kỷ niệm đẹp và nhận thức sâu sắc hơn về trách nhiệm của bản thân. Là sinh viên, chúng tôi cần học tập nghiêm túc, rèn luyện kỷ luật, sống có tinh thần tập thể và góp phần giữ gìn an ninh, trật tự. Dù không trực tiếp cầm súng bảo vệ Tổ quốc, nhưng mỗi hành động đúng đắn, mỗi việc làm có ích đều là cách để thể hiện lòng yêu nước trong cuộc sống hằng ngày. Học kỳ này đã giúp chúng tôi trưởng thành hơn, biết suy nghĩ chín chắn, sống có trách nhiệm và biết quan tâm đến tập thể. Tinh thần yêu nước không phải là điều gì lớn lao, mà bắt đầu từ ý thức tự giác, tôn trọng nội quy, bảo vệ môi trường và sống chan hòa với mọi người.
Kết thúc khóa học, chúng tôi mang về không chỉ là tấm ảnh kỷ niệm, mà còn là bài học quý giá trong hành trang tuổi trẻ. Màu áo xanh đã để lại trong tim mỗi người một khoảng trời thanh xuân đầy ý nghĩa.
Trong những năm gần đây, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu, đặc biệt là trong sinh học và di truyền học. Gần đây, Nvidia, một trong những công ty hàng đầu về chip AI, đã công bố hệ thống AI mới mang tên Evo 2, được thiết kế để đẩy nhanh các đột phá trong y học và di truyền học. Evo 2 là kết quả của sự hợp tác giữa Nvidia, Viện Arc và Đại học Stanford, và được xây dựng trên cơ sở hạ tầng đám mây của Amazon với 2.000 bộ xử lý Nvidia H100.
Evo 2 đại diện cho một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu sinh học, với khả năng đọc và thiết kế mã di truyền trên mọi vật sống. Hệ thống này đã được đào tạo trên một tập dữ liệu khổng lồ, bao gồm gần 9.000 tỷ thông tin di truyền từ hơn 128.000 sinh vật khác nhau, bao gồm vi khuẩn, thực vật và con người. Sự ra đời của Evo 2 không chỉ giúp đẩy nhanh quá trình nghiên cứu mà còn mở ra những khả năng mới trong việc phát triển các phương pháp điều trị chính xác hơn và thiết kế sinh học phức tạp.
Khả năng của Evo 2
Evo 2 được thiết kế để giải quyết một số thách thức lớn trong nghiên cứu sinh học, bao gồm việc phân tích và thiết kế mã di truyền, dự đoán cấu trúc protein, và đánh giá tác động của các đột biến di truyền. Hệ thống này có thể xử lý một lượng lớn dữ liệu di truyền, giúp các nhà khoa học phát hiện ra các mẫu và mối quan hệ mà trước đây không thể phân tích được bằng phương pháp thủ công.
Một trong những thành tựu đáng chú ý của Evo 2 là khả năng xác định chính xác 90% các đột biến có khả năng gây hại trong gene BRCA1, liên quan đến ung thư vú. Điều này có thể giúp phát triển các phương pháp điều trị chính xác hơn, bao gồm cả liệu pháp gene chỉ nhắm vào các tế bào cụ thể. Khả năng này không chỉ giúp đẩy nhanh quá trình nghiên cứu mà còn mở ra những cơ hội mới trong việc phát triển các phương pháp điều trị cá nhân hóa.
Tác động đến nghiên cứu sinh học
Evo 2 không chỉ là một công cụ mạnh mẽ cho nghiên cứu sinh học mà còn đại diện cho một sự thay đổi cơ bản trong cách tiếp cận nghiên cứu. Trước đây, thiết kế sinh học thường là một quá trình tốn nhiều công sức và không thể đoán trước. Tuy nhiên, với Evo 2, các nhà nghiên cứu có thể dễ dàng tiếp cận hơn với thiết kế sinh học của các hệ thống phức tạp.
Patrick Hsu, đồng sáng lập Viện Arc và là giáo sư trợ lý tại Đại học California, Berkeley, cho biết Evo 2 đại diện cho một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực sinh học sinh sản. "Bằng cách làm sâu sắc hơn sự hiểu biết của chúng ta về những khối xây dựng cơ bản của cuộc sống, chúng ta có thể mở khóa những khả năng mới trong chăm sóc sức khỏe và khoa học môi trường mà trước đây không thể tưởng tượng được."
Brian Hie, giáo sư trợ lý tại Đại học Stanford, cũng nhấn mạnh rằng Evo 2 giúp việc thiết kế sinh học trở nên dễ tiếp cận hơn, cho phép các nhà nghiên cứu phát triển những đổi mới đột phá trong một phần nhỏ thời gian so với trước đây.
Trong tương lai, Evo 2 có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các phương pháp điều trị cá nhân hóa, thiết kế sinh học phức tạp và thậm chí là tạo ra các sinh vật tổng hợp. Sự phát triển của Evo 2 không chỉ là một thành tựu công nghệ mà còn đại diện cho một sự thay đổi cơ bản trong cách tiếp cận nghiên cứu sinh học, từ một lĩnh vực chủ yếu là quan sát sang một lĩnh vực thiết kế và sáng tạo.
P.A.T (NASATI), theo The Future Media
“Giáo dục không phải là chuẩn bị cho cuộc sống, giáo dục chính là cuộc sống”. Câu nói của nhà giáo dục John Dewey không chỉ là một triết lý, mà còn như là lời nhắc nhở dành riêng cho sinh viên ngành Sư phạm: sự trưởng thành trong nghề giáo không bắt đầu bằng việc hoàn thành chương trình đào tạo, mà khởi nguồn từ cách mỗi người sống và cảm nhận những điều đời thường xung quanh. Đặc biệt là vào mùa hè khi giảng đường tạm vắng; không còn những lịch học dày đặc, cũng chẳng còn những buổi điểm danh vội vã; sinh viên có một khoảng trời tự do để tự khám phá, thực hành và nuôi dưỡng tư duy nghề nghiệp.
Thay vì chúng ta nuối tiếc khi nhìn lại một mùa hè đã bỏ lỡ, sao không biến nó thành hành trình gieo mầm cho sự trưởng thành? Nơi mà mỗi người được chủ động thử, được phép sai, và quan trọng hơn là được học từ chính những gì mình đã làm. Vậy sinh viên Sư phạm có thể bắt đầu từ đâu? Liệu có phải chỉ khi đứng trên bục giảng, trước một lớp học đông đủ với giáo án hoàn chỉnh thì người ta mới thực sự bước vào nghề giáo? Hay con đường trở thành người thầy sẽ được bắt đầu từ những việc giản dị nhất?
Câu trả lời không nằm ở việc làm lớn hay nhỏ, mà ở cách ta lựa chọn sống cùng nghề giáo từ chính những điều giản dị nhất. Chính trong sự giản dị, sinh viên Sư phạm có thể tìm thấy cơ hội quý giá để rèn luyện nghiệp vụ, vun đắp tâm thế người thầy, và dần bước vào thế giới giáo dục bằng những bước đi thật sự có ý nghĩa. Và để không bỏ lỡ mùa hè – một mùa gieo mầm cho nghề giáo thì hãy bắt đầu bằng những trải nghiệm đơn giản mà sâu sắc.
Trong hành trình trở thành giáo viên tiểu học, việc trực tiếp giảng dạy cho trẻ chính là bước khởi đầu quan trọng để sinh viên Sư phạm làm quen với thực tế lớp học và hình thành bản lĩnh nghề nghiệp. Bạn không cần đợi đến ngày đứng lớp chính thức mới cảm nhận được điều ấy, bởi ngay từ những buổi gia sư nhỏ, hỗ trợ học tập cho trẻ em khu phố hoặc tổ chức nhóm ôn tập tại nhà; bạn đã bắt đầu “chạm” vào nghề.
Chính trong những tiết học ấy, sinh viên được rèn luyện khả năng xây dựng hoạt động phù hợp với lứa tuổi, điều chỉnh ngôn ngữ và cách giao tiếp cho gần gũi, nắm bắt được tâm lý trẻ và ứng xử linh hoạt với các tình huống ngẫu nhiên. Bạn cũng học cách lắng nghe học sinh không chỉ bằng tai, mà bằng ánh mắt, thái độ và sự quan sát tinh tế.
Dù lớp học chỉ là một góc bàn nhỏ hay một buổi chiều vội, thì mỗi lần bạn đứng trước trẻ đều là một bước trưởng thành nơi kỹ năng sư phạm, sự kiên nhẫn và khả năng thấu cảm bắt đầu được hình thành và nuôi dưỡng.
Không chỉ giới hạn trong lớp học, sinh viên Sư phạm Tiểu học hoàn toàn có thể mở rộng khả năng nghề thông qua việc tham gia các hoạt động giáo dục cộng đồng, nơi kiến thức sư phạm được ứng dụng trong môi trường linh hoạt và đời thường. Từ việc tình nguyện tại mái ấm, trung tâm bảo trợ trẻ em, đến hỗ trợ các chương trình học tập ở khu dân cư, điểm sinh hoạt hè hay hội trại thiếu nhi. Những không gian đó đưa người học nghề bước ra ngoài giáo án để tiếp cận trẻ một cách tự nhiên, chân thành và linh hoạt hơn.
Tại các mái ấm, sinh viên học cách giảng dạy trong điều kiện hạn chế về tài liệu, thiết bị, đồng thời rèn kỹ năng giao tiếp với trẻ có hoàn cảnh đặc biệt. Trong các chương trình sinh hoạt hè, bạn luyện khả năng tổ chức trò chơi học tập, dẫn dắt nhóm trẻ đa dạng về độ tuổi, tính cách và mức độ tập trung. Mỗi lần tham gia là một lần bạn phải quan sát, điều chỉnh và kết nối không chỉ bằng kiến thức mà bằng cả cảm xúc và sự thấu hiểu.
Thông qua những hoạt động gần gũi và đời thường ấy, sinh viên không chỉ áp dụng lý thuyết sư phạm vào thực tiễn, mà còn rèn thái độ nghề nghiệp tích cực: sự chủ động, kiên nhẫn, sáng tạo và lòng yêu thương người học, những phẩm chất không thể thiếu để làm nghề giáo tiểu học một cách vững vàng và đầy cảm hứng.
Không chỉ dừng lại ở đó mà hoạt động giao lưu và học hỏi cùng bạn bè trong ngành cũng chính là một trong những cách thiết thực nhất để sinh viên Sư phạm Tiểu học mở rộng tư duy nghề nghiệp, nâng cao kỹ năng và nuôi dưỡng cảm hứng giảng dạy. Không phải lúc nào việc học cũng đến từ tài liệu hay giảng viên, nhiều khi một cuộc trò chuyện chia sẻ kinh nghiệm dạy thử, một buổi làm đồ dùng học tập chung, hay đơn giản là cùng thảo luận cách xử lý tình huống sư phạm cũng đủ để bạn học được điều mới.
Từ những cuộc trò chuyện đầy cảm hứng ấy, sinh viên Sư phạm Tiểu học không chỉ tích lũy kinh nghiệm từ người đi trước, mà còn khơi dậy chính sự sáng tạo và chủ động trong bản thân, đặc biệt khi kết hợp cùng công nghệ để nâng cao kỹ năng giảng dạy. Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, việc rèn luyện kỹ năng qua các công cụ số và phát triển sáng tạo cá nhân đã trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình học nghề giáo. Đối với sinh viên Sư phạm Tiểu học, đây không chỉ là cơ hội để làm quen với phần mềm thiết kế bài giảng, tạo giáo án điện tử hay sử dụng nền tảng học trực tuyến, mà còn là dịp để khám phá phong cách giảng dạy riêng biệt thông qua các sản phẩm sáng tạo.
Khi bạn tự quay một đoạn video hướng dẫn, thiết kế trò chơi học tập trên PowerPoint, hoặc tạo hình ảnh minh họa bài học bằng Canva, bạn đang rèn luyện tư duy tổ chức nội dung, khả năng trình bày trực quan và tính linh hoạt trong cách truyền đạt. Những hoạt động này giúp bạn hình thành phong cách giảng dạy cá nhân sống động, dễ hiểu, gần gũi với trẻ.
Quan trọng hơn, việc chủ động học công nghệ còn thể hiện sự thích ứng với môi trường giáo dục hiện đại, nơi mà lớp học có thể vượt ra khỏi bốn bức tường để đến với học sinh qua màn hình, qua ứng dụng, qua các hình thức tương tác đa dạng.
Sau mỗi lần giảng dạy thử, việc viết lại cảm nhận không chỉ là ghi chép hành trình đã qua, mà là cách sinh viên Sư phạm Tiểu học soi chiếu lại chính quá trình trưởng thành nghề nghiệp của mình. Đó là lúc bạn nhận diện điều mình đã làm tốt, điều chưa ổn, những phản ứng của học sinh và cả cảm xúc của bản thân trong tiết học ấy.
Viết ra những trải nghiệm đó giúp bạn kết nối lại với mục tiêu học nghề, ghi nhớ bài học sâu hơn và định hình cách ứng xử sư phạm của riêng mình. Những dòng phản tư chân thành ấy cũng là nền tảng để bạn tạo nên phong cách giảng dạy cá nhân, nuôi dưỡng sự tự tin và lòng yêu nghề; thứ không thể có nếu chỉ học qua giáo trình.
Sau khi soi chiếu lại quá trình học nghề qua từng dòng cảm nhận, sinh viên Sư phạm Tiểu học cần tiến thêm một bước: chuyển từ nhận thức sang hành động thông qua việc đặt ra kế hoạch phát triển cá nhân. Mùa hè sẽ không tự mang đến trải nghiệm nếu bạn không chủ động. Hãy viết ra mục tiêu cá nhân: dạy thử bao nhiêu lần, rèn luyện kỹ năng nào, duy trì thói quen nào. Việc cụ thể hóa sẽ giúp bạn sử dụng thời gian hiệu quả và từng bước chạm vào hình ảnh người thầy tương lai.
John Dewey nói rằng “giáo dục chính là cuộc sống” và sinh viên Sư phạm cần sống với nghề từ hôm nay, chứ không phải đợi đến ngày chính thức bước vào bục giảng. Mỗi bước chân trong mùa hè, mỗi việc nhỏ bạn làm, mỗi trải nghiệm bạn ghi lại… chính là hạt giống cho ngày bạn thật sự đứng lớp. Người thầy giỏi không chỉ giỏi chuyên môn, mà là người đủ tinh tế để hiểu người học, đủ sáng tạo để truyền cảm hứng và đủ chân thành để học từ chính mình.
Vì thế, đừng để mùa hè chỉ là thời gian nghỉ ngơi. Hãy biến nó thành khoảng lặng trưởng thành, nơi bạn gieo mầm cho nghề, nuôi dưỡng bản lĩnh và bắt đầu hành trình làm người thầy đầy cảm hứng./.